گروه مهندسی رودخانه و سواحل
 

گروه مهندسی رودخانه و سواحل

* معرفی گروه پژوهشی:

مسیل‌ها، آبراهه‌ها و رودخانه‌ها شریان‌های اصلی پیکره حوزه‌های آبخیز به‌شمار رفته که نقش اساسی را در حیات و بقاء آبخیزنشینان و منابع طبیعی زیستی و غیر زیستی ایفا می‌کنند. اصولاً کهن‌ترین تمدن‌های بشری در کرانه رودخانه‌ها استقرار و رشد کرده‌اند و استفاده بهینه و ساماندهی آنها، شاخص رشد اقتصادی-اجتماعی پایدار هرجامعه به‌شمار می‌رود. لذا حفاظت و ساماندهی صحیح رودخانه‌ها موجب افزایش بهره‌وری از منابع طبیعی و کاهش خسارات سیل و فرسایش می‌شود. سواحل طولانی کشور ایران نیز از نظر سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و حفاظت و عمران مناطق ساحلی به منظور کاهش مشکلات و بهره‌برداری بهینه از منابع طبیعی عظیم ساحلی و دریایی دارای اهمیت حیاتی است. از طرفی مناطق ساحلی که عمدتاً در پایاب حوزه‌های آبخیز قرار دارند، جایگاه استقرار بخش قابل ملاحظه‌ای از جوامع و فعّالیت‌های آبخیزنشینان می‌باشند.

بر اساس مستندات و اسناد بالادستی وزارت جهاد کشاورزی وظایف اساسی و گسترده‌ای را در زمینه‌های مدیریت مناطق ساحلی، عمران روستاها، حفاظت از جنگل‌ها و مراتع، حفاظت خاک و مدیریت آبخیزها، حفاظت از اراضی مستحدثه ساحلی، شیلات و تامین منابع آب کشاورزی به عهده دارد و همچنین عضو کمیته ملی کاهش بلایای طبیعی می‌باشد. تحقیقات مهندسی رودخانه و سواحل جایگاه ویژه‌ای در دستیابی به الگوی بهینه یکپارچه حوزه آبخیز داشته و بدون بررسی خصوصیات فیزیکی، مورفولوژیکی، رسوبی، هیدرولوژیکی و هیدرودینامیکی رودخانه‌ها و سواحل و کاربری‌های حاضر و آتی آنها قابل دستیابی نیست. از اینرو گروه تحقیقات مهندسی رودخانه‌ها و سواحل همسو با دیگر گروه‌های تحقیقاتی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور اهداف، چشم انداز و مأموریت‌هایی را جهت تحقق اهداف سازمانی پژوهشکده متصور شده است. در همین راستا، گروه تحقیقات مهندسی رودخانه و سواحل مجهز به نیروی انسانی با تجربه و تجهیزات و زیرساخت‌های منحصربفرد در سطح کشور و حتی خاورمیانه نیز شده است.

از مجموع ۳ سوله محل استقرار این پژوهشکده، ۲ سوله آن به آزمایشگاهها و مدلهای فیزیکی مهندسی رودخانه ها و سواحل اختصاص دارد و در آن از آخرین تجهیزات و ابزار مرتبط در تحقیقات شناسایی ویژگی‌های هیدرولوژیکی، هیدرولیکی و رسوبی و سازه‌های مکانیکی و بیومکانیکی حفاظت و ساماندهی همچون دیوارهای ساحلی، موج شکن‌ها، اپیها، آب‌شکنها و دیگر سازه‌های هیدرولیکی استفاده می‌شود. در طی سال‌ها فعالیت این گروه دستاوردهای متعدد و اختصاصی حفاظت و ساماندهی رودخانه‌ها و سواحل حاصل شده و دانش فنی مرتبط از طریق آموزش تعداد بسیاری از همکاران ستادی و استانی، دانشجویان و چاپ و نشر چندین کتاب و مقالات ISI، علمی-پژوهشی و کنفرانسی توسعه داده شده است.

* هدف کلی (Overall objective):

–        دستیابی به برنامه استراتژیک حفاظت، بازیافت و ساماندهی رودخانه‌ها و سواحل

* اهداف اختصاصی (Specific Objectives)

–        شناسایی ویژگی‌ها و فرایندهای رسوبی، هیدرولوژیکی و هیدرولیکی رودخانه‌ها و سواحل

–        شناسایی نوع، ابعاد و روش‌های کنترل مخاطرات محیطی رودخانه‌ها و سواحل

–        دستیابی به روش‌های بهینه حفاظت و ساماندهی رودخانه‌ها و سواحل

–        دستیابی به الگوی بهینه اقدامات مدیریتی حفاظت و ساماندهی رودخانه‌ها و سواحل

–        دستیابی به الگوی بهینه پایش اقدامات انجام شده حفاظت و ساماندهی رودخانه‌ها و سواحل

* رویکردهای دستیابی به اهداف (Approaches)

–        رویکرد شناسایی ویژگی‌ها، مسائل و چالش‌های مسیل‌ها، آبراهه‌ها، رودخانه‌ها و سواحل کشور

–        رویکرد حفاظتی از منابع طبیعی زیستی و غیر زیستی مسیل‌ها، آبراهه‌ها، رودخانه‌ها و سواحل کشور

–        رویکرد ساماندهی منابع طبیعی زیستی و غیر زیستی مسیل‌ها، آبراهه‌ها، رودخانه‌ها و سواحل کشور

–        رویکرد بازیافت و احیاء منابع طبیعی زیستی و غیر زیستی مسیل‌ها، آبراهه‌ها، رودخانه‌ها و سواحل کشور

–        رویکرد مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی

–        رویکرد تحقیق و توسعه روش‌ها و فناوری‌های حفاظت و ساماندهی رودخانه‌ها و سواحل

* ابزار و زیرساختها (Infrastructures and Tools)

–        فلوم و حوضچه امواج منظم و نامنظم (Wave simulator)

–        آزمایشگاه هیدرولیک مهندسی رودخانه

–        تجهیزات اندازه‌گیری میدانی رودخانه‌ای و دریایی

* وظایف
۱- نظارت بر اجرای صحیح سیاست‌های پژوهشی در زمینه‌های رودخانه و سواحل

۲- همکاری با سایر گروه‌های پژوهشی

۳- بررسی و ارائه طرح‌های پیشنهادی بخش‌ها به شورای پژوهشی

۴- تعریف طرح‌های جامع، محوری و موضوعی در سطوح ملی و منطقه ای

۵- تشکیل گروه‌های کارشناسی ویژه برحسب نیاز

۶- شناخت مشکلات و چالش‌های‌ تحقیقاتی رودخانه و سواحل

۷- بررسی‌ و شناخت مشکلات مناطق‌ بحرانی‌ از طریق‌ اعزام‌ گروه‌های‌ تحقیقاتی‌ و کارشناسی‌
۸- تعیین‌ معیارهای‌ لازم‌ جهت تعریف‌ طرح‌های‌ تحقیقاتی‌ کاربردی‌ و طرح‌های پیشاهنگ
۹- تعیین‌ دامنه‌ فعالیت‌های‌ گروه‌ تحقیقاتی

۱۰- تشکیل‌ کمیته فنی‌ در گروه

۱۱- شناخت وضعیت سواحل‌ کشور

۱۲- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه‌ فرآیند فرسایش و رسوب در سواحل‌ کشور

۱۳- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه‌ روشهای‌ حفاظت سواحل‌

۱۴- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه روشهای‌ اصلاح‌ و عمران‌ اراضی‌ ساحلی‌ کشور

۱۵- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه‌ حفظ و توسعه‌ محیط زیست سواحل‌ کشور

۱۶- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه هیدرودینامیک‌ امواج‌

۱۷- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه‌ روشهای‌ نوین‌ تحقیقات حفاظت سواحل

‌۱۸- شناخت و بررسی ویژگیهای‌ رودخانه‌ها و مسیل‌های ‌کشور و تهیه بانک‌ اطلاعاتی‌

۱۹- تحقیق‌ و بررسی‌ در زمینه‌ علل‌ و مکانیزم‌ وقوع‌ فرسایش در رودخانه‌ها و مسیل‌های‌ کشور و بهینه‌سازی‌ روشهای‌ مهار فرسایش

۲۰- تحقیق‌ و بررسی‌ در مورد مکانیزم‌ انتقال‌ رسوب و رسوبگذاری‌ در رودخانه‌ها و مسیل‌های‌ کشور و ارائه‌ روشهای‌ بهینه مهار رسوب

۲۱- محاسبات سیل‌ در رودخانه‌ها و مسیل‌ها و بهینه‌سازی‌ روشهای‌ مهار سیل‌

۲۲- بررسی‌ علل‌ و مکانیزم‌ وقوع‌ تغییرات مورفولوژیکی‌ در رودخانه‌ها و مسیل‌ها

۲۳- بررسی‌ و بهینه‌‌سازی‌ انواع‌ روشهای‌ ساماندهی‌ (مکانیکی‌، بیولوژیکی و تلفیقی ‌) در رودخانه‌ها و مسیل‌ها و ارزیابی‌ فنی‌ و اقتصادی‌ طرح‌های‌ اجرا شده‌

۲۴- بررسی‌ هیدرولیک‌ جریان‌ و رسوب در آبگیرها و ارائه‌ معیارها و استانداردهای‌ طراحی‌

۲۵- شناخت کیفیت آب رودخانه‌ها و مسیل‌ها و منابع‌ آلاینده‌ و ارائه‌ روشهای‌ کنترل‌ آلودگی

‌۲۶- تحقیق‌ و بررسی‌ در مورد روشها و ابزارهای‌ نوین‌ تحقیقات مهندسی‌ رودخانه‌

*اعضا:

ردیف

نام و نام خانوادگی

عنوان پست یا سمت

سطح مدیریت

توضیحات

 

 

گروه پژوهشی مهندسی رودخانه و سواحل

1

 

محمدرضا غریب رضا

رییس گروه (عضو هیأت علمی)  

مدیر

 

2

 

سیداحمد حسینی

معاون گروه (عضو هیأت علمی)  

مدیر

 

3

 

محمد رستمی

 

عضو هیأت علمی

 

پژوهشگر

 

4

 

روح انگیز اختری

 

عضو هیأت علمی

 

پژوهشگر

 

5

 

علیرضا حبیبی

 

کارشناس

 

کارشناس

 

6

 

مهدی رحمانی جوینانی

 

کارشناس

 

کارشناس

 

7

 

نظام اصغری پور دشت بزرگ

 

کارشناس

 

کارشناس

 

 


6.1.9.0
گروه دورانV6.1.9.0